Ölçme ve
değerlendirme iki kavramdır. Bu iki kavram öğretim süreci ile
çok yakından ilgilidir. Değerlendirme öğretim sürecinin son
evresidir. Öğretim için gerekli olan bir etkinliktir. Ölçme ve
değerlendirme arasındaki ilişkiyi bulalım ve önce ölçme
tekniklerini inceleyelim. Deniz kenarındasınız ve avucunuza bir
miktar kum alıyorsunuz. Avucunuzda bulunan kumu mu yoksa yerdeki
kumu mu ölçebilirsiniz? Ya da bir arkadaşınız için “O iyi
insandır.” dediniz . Hangi ölçüye dayanarak bu değerlendirmeyi
yaptınız. Lord Kelvin’in bir sözü bize ölçmeyi çok güzel
anlatıyor. “Sözünü ettiğiniz şeyi ölçebiliyorsanız ve bunu
rakamlarla anlatabiliyorsanız, onun hakkında bir şeyler
biliyorsunuz demektir.” İzlenemeyen her süreç denetim altına
alınamaz. Öyleyse eğitim öğretim süreçleri de denetim altına
alınarak iyi ürünler almak esas olmalıdır.
Ölçme ve
değerlendirmenin okullarda toplam kaliteyi artırmak için
kullanılmasında ilk hedefimiz öğrenmeyi öğretmek olmalıdır.
Okullarda yapılan eğitimle bilimin verilerinden yararlanılarak
daha önce kazanılmış olan davranışların olumlu yönde
değiştirilmesi gerçekleştirilir. Davranışların ne denli
değiştiğini ölçme nedenlerini dört ana başlık altında
toplayabiliriz:
1. Öğrencilerin bir konuyu öğrenmeye
ne kadar hazırlıklı oldukları,
2. Öğretilmesi planlanmış olan
davranışların daha öncede öğrenilmiş olup olmadığını saptama
(kavram haritası ve öğrenci soruları ) , bir dersin aday
hedefleri arasından bu dersin belli bir gruba öğretilişi ile
ilgili gerçekleri belirleme,
3. Her bir öğrenme ünitesi sonunda
bu ünitede öğretilmesi planlanmış olan davranışlardan
hangilerinin tam olarak öğrenilmiş, hangilerinin tam olarak
öğrenilmemiş olduğunun izlenmesi ve neden öğrenilemediğinin
ortaya çıkarılması,
4. Konunun belli dönemlerinin
sonunda , bu dönemlerdeki etkileşimlerin ürünü olarak oluşan,
dersin hedefleriyle örtüşen tutarlı öğrenme düzeylerinin
belirlenmesi.
Ölçme ve Değerlendirme Sayfalarımızı
Hazırlayan:
Yavuz KARA
Program geliştirme/Ölçme
Değerlendirme/Davranış Bilimleri Uzmanı
www.yavuzkara.net